Wat betekent dat in deze tijd, bevrijd zijn? Wat voor bevrijdingen heeft ieder van ons meegemaakt? Zou je daar vorm aan kunnen geven via een foto, verhaal of tekening? Of is er misschien een object dat jouw bevrijding symboliseert? Museum van Bommel van Dam presenteert i.s.m. Fotovakschool Venlo en het Kunstencentrum Venlo van 12 mei t/m 12 juli een vijftal wisseltentoonstellingen waarin grote én kleine Venlonaren hun persoonlijk verhaal vertellen.

Daarom zou je!

In Daarom zou je! komen de jonge bewoners (8 t/m 15 jaar) van het Asielzoekerscentrum Venlo aan het woord. Jonge bewoners van een AZC zijn onderweg. Onderweg naar een fysieke plek om te wonen, om naar school te gaan en een nieuw leven op te bouwen. Dit levert uiteenlopende en persoonlijke verhalen op. In Daarom zou je! geven ze hieraan vorm door het maken van kunst. De resultaten zijn de komende weken in een aantal openbare centra in de gemeente Venlo te zien, te beginnen bij Museum van Bommel van Dam van 12 t/m 24 mei. Voor meer informatie www.daaromzouje.nl

Bevrijding door ogen van kinderen

Kinderen van groep 7 en 8 van basisschool Natuurlijk! in Blerick verbeelden op een creatieve manier wat het begrip vrijheid voor hen betekend. Van 26 t/m 31 mei presenteren ze een stopmotion-film, een registratie van een vrijheids-dans én een film waarin ze gebruik maken van de greenscreen-techniek, waarbij onderwerpen gefilmd worden tegen een groene achtergrond. De opname wordt op de computer ‘doorschijnend’ gemaakt zodat het gefilmde personage of object voor een andere achtergrond geplaatst kan worden. Met verrassende resultaten!

Freedom

Een samenwerking project tussen het eerste jaar MBO4 Fotografie van de Fotovakschool en  de klas grafische vormgeving van het Berufskolleg Neandertal in Mettmann (D). Van 2 t/m 14 juni tonen de studenten in een serie posters hun interpretatie van Freedom. Daarnaast geeft de groep fotografiestudenten een eigentijdse kijk op vrijheid in individueel werk.

Ook de tweedejaars studenten HBO Photographic Design reflecteren op het thema vrijheid en geven hun persoonlijk visie op het thema weer.

Vrij met vilt

Bezoekers van dagbesteding Komaan van zorginstelling Dichterbij in Blerick hebben, onder leiding van kunstenaar Mieke Arts, vrij en op schilderachtige wijze gewerkt met vilt en draad. Er zijn individuele werken vervaardigt en werken waarbij begeleiders en cliënten gezamenlijk aan het werk zijn gegaan. Het resultaat zijn vrije textiel-schilderijen die van 16 t/m 28 juni in Museum van Bommel van Dam te zien zijn. Naast de kunstwerken wordt ook het werkproces in de vorm van een fotoreportage getoond.

Vrijheid vastgelegd

De leden van de fotoclub 5-Sprong uit Blerick werken onder leiding van fotograaf Brendan van den Beuken aan een persoonlijk drieluik met als thema Vrijheid. Drie foto’s die bij elkaar een persoonlijk verhaal vertellen. Bij de foto schrijft eenieder een korte tekst. Zo worden de verhalen achter de foto’s nog eens extra ‘belicht’. Vrijheid vastgelegd is te zien van 30 juni t/m 12 juli en is tevens de laatste wisseltentoonstelling binnen het project Bevrijd?! waarin Venlonaren hun persoonlijke verhaal over vrijheid vertellen.

Bevrijd?!
t/m 12 juli 2015

• Daarom zou je!
  12 t/m 24 mei 2015
• Bevrijding door ogen van kinderen
  26 t/m 31 mei 2015
• Freedom
  2 t/m 14 juni 2015
• Vrij met textiel
  16 t/m 28 juni 2015
• Vrijheid vastgelegd
  30 juni t/m 12 juli

Museum van Bommel van Dam – Deken van Oppensingel 6, Venlo.

Open di t/m zo van 11-17 uur. Op maandag gesloten.

www.vanbommelvandam.nl

Voor informatie kunt u contact opnemen met Paul Hermans, stafmedewerker PR & Communicatie van Museum van Bommel van Dam.

T 077-3597292

E p.hermans@vanbommelvandam.nl

Zaterdag 25 april vond in de educatieve ruimte van Museum van Bommel van Dam de eindpresentatie Vooropleiding Kunstacademie plaatst.

De in totaal 10 deelnemende studenten, Johan Roelofs, Koen Straten, Ayden Pijnenburg, Quinny Schreurs, Enola Cras, Manon Timmermans, Raven van der Steen, Eef Alaerds, Julie den Otter & Tessie Wijhers, presenteerde de door hun gecreëerde werken in een museale setting.

De basis voor de werken ligt binnen de reflectie en relatie op vrijheid, in de persoonlijke sfeer of wereldlijke ideologieën.

De medewerkers van Museum van Bommel van Dam wenst de studenten een succesvolle toekomst tegemoet.

Op dinsdag 21 maart werd de tentoonstelling Strijd! met het welkomstwoord door museumdirecteur Rick Vercauteren geopend.

Na een korte en krachtige introductie van het project werden, eindexamenleerlingen VWO van het Valuascollege Venlo, Kim Kleuskens en Dianne Schell geprezen voor hun inzet en uitvoering.

Vakdocent Richard Wering nam hierna het woord om een toelichting te geven over de aanloop van het project en op welke manier de tentoonstelling tot stand was gekomen.

Na alle lovende woorden was het de beurt aan Kim en Dianne om de tentoonstelling volledig aan het toegestroomde publiek te presenteren.

De zeer goede inzet, een verzorgde tentoonstelling en een uiterst interessante presentatie resulteerden in een prachtige 10 voor het profielwerkstuk.

De tentoonstelling Strijd! is tot stand gekomen in samenwerking met Kunst Uit Het Vuistje, Valuascollege Venlo, Gemeentearchief Venlo en Museum van Bommel van Dam.

Klik hier voor meer informatie en een interactieve rondleiding over de tentoonstelling Strijd!

Museumdirecteur Rick Vercauteren ging op zondag 19 maart jl. het gesprek aan met Joseph Semah en Agata Siwek over de kristallnacht, de Shoah en het beruchte concentratiekamp Auschwitz-Birkenau in relatie tot hun beeldend werk

door: Marie-José Pas

De bevrijding maakte 70 jaar geleden een eind aan de verbijsterende vernietigingen van de Duitse bezetter. In Museum van Bommel van Dam tonen 19 beeldend kunstenaars hun artistieke reflectie, totaal verschillende antwoorden en hun eigen ervaringen Over oorlog en vrede. Ze gaan de confrontatie met de waanzin en trauma’s van oorlog niet uit de weg.

Een greep. Laat je raken door souvenirshop Auschwitz-Birkenau van de Poolse kunstenares Agata Siwek, die er 50 km vandaan opgroeide en met dit kunstwerk in 2004 de wereldpers over zich heen kreeg.
Verdrink in het zwart van Armando en voel dat de wereld, de mens in brand staat. Bekijk de rode vlag van Ger Lataster en realiseer je dat er feitelijk geen verschil is tussen Hitler en Stalin, dat een ideologie een lege huls is. Voel wat Wim de Haan aan den lijve in Birma ondervond. Reis mee in de tekeningen van Raquel Maulwurf die het thema oorlog(sdreiging) onderzoekt. Aanschouw de apocalyps, de brandende stad van Venlonaar Pierre van Soest en ga dan kijken naar de foto’s van gebombardeerd Venlo die het stadsarchief tentoonstelt. Zo was het dus echt.
Hoor met Joseph Semah het breken van ruiten en Joodse kostbaarheden tijdens de Kristallnacht in 1938. Synagogen, winkels, bedrijven, huizen, begraafplaatsen en ziekenhuizen werden vernield. Joden werden vermoord, tot zelfmoord gedreven, als honden afgevoerd.
Voel de angst en woede van Aad de Haas die het bombardement op Rotterdam meemaakte. Zijn werk werd door de bezetter als ‘entartet’ bestempeld en hij belandde in de gevangenis. In 1944 wist hij met zijn vrouw naar Zuid-Limburg te vluchten.
Verbaas je over de veerkracht van Shinkichi Tajiri die als soldaat diende, gediscrimineerd, gewond én gedecoreerd werd. Zijn twee koppels wachters van 9 m hoog waken op de brug over Venlo. De 2e Wereldoorlog is diep in Venlo verankerd.

De opening op 1 maart was met bijna vijfhonderd bezoekers indrukwekkend. Deze expositie geeft te denken, maakt stil, fascineert, doet herinneren en geeft ondanks alles hoop, omdat overal ter wereld op de puinhopen weer nieuwe steden (op)gebouwd en weer kinderen verwekt worden. De tentoonstelling laat verbanden zien met andere cultuuruitingen zoals romans, films, documentaires, gedichten.

Deelnemende kunstenaars zijn: Armando, Jef Diederen, Wim de Haan, Aad de Haas, Frank van Hemert, Anselm Kiefer, Michael Kiernan, Mathieu Knippenbergh, Hans Kuijs, Ger Lataster, Raquel Maulwurf, Thom Puckey, Joseph Semah, Agata Siwek, Ton Slits, Pierre van Soest, Shinkichi Tajiri, Julia Winter en Hans de Wit. Meer informatie op www.overoorlogenvrede.nl

Bevrijd?!
Met Bevrijd?! schept het museum, naast de expositie Over oorlog en vrede, ruimte voor diverse lokale activiteiten vanuit de Venlose samenleving en het doorvertellen van verhalen die de moeite waard zijn.
Filmmaakster Tanja Nabben maakte samen met Rob Hodselmans een installatie gebaseerd op een briefje dat haar opa op transport naar Mauthausen uit de trein gooide: Hou moed. Ambachtsman Jos Deenen drukte het briefje op een oude drukpers, als eerbetoon aan Tanja’s grootvader.
Fotograaf Brendan van den Beuken toont fotoportretten en fragmenten oral history van veteranen uit de vrijwel vergeten oorlog in Nederlands-Indië. Een oorlog, die blijkens de gevoelvolle presentatie, een enorme impact heeft gehad op de Nederlandse soldaten die er (vaak gedwongen) aan deel moesten nemen.
Daarnaast is er ruimte voor het project Strijd! van leerlingen van het Valuas College Venlo en voor workshops/presentaties door de Fotovakschool Venlo en het Kunsten Centrum Venlo

door John Huijs

Een snipper papier met een paar woorden kan enorm betekenisvol zijn. Dat is momenteel te zien en te hóren in Museum van Bommel van Dam. Het papiertje in kwestie vormt het uitgangspunt van de installatie met de titel Hou Moed van filmmaakster Tanja Nabben (Venlo, 1969) die zij speciaal voor het Venlose museum maakte.

In de sokkenla bewaarde de moeder van Tanja Nabben het papiertje, jarenlang. Tanja denkt dat zij een jaar of zes, zeven was toen ze het papiertje, in feite een mini-brief, voor het eerst ontdekte en haar moeder vroeg wat het was. Tanja kreeg te horen dat het een soort afscheidsbrief was van haar opa, Jan Dael. „Vooral de woorden ‘hou moed’ troffen mij. Ik wist eigenlijk niet goed wat die woorden betekenden, maar ze intrigeerden mij toen al.”

Ook Museum van Bommel van Dam intrigeerde Tanja Nabben als kind al. „Wij hadden thuis niks met kunst. Ik kom uit een arbeidersmilieu, maar mijn oom Sef, die suppoost bij het museum was, nam we wel eens mee naar zijn werk. Dat maakte diepe indruk, zeker wanneer de sigaren rokende en serieus kijkende Reina van Bommel-van Dam zich bij ons aansloot. Spannend en mysterieus vond ik dat allemaal.” Tanja kon niet bevroeden dat haar video-installaties vele jaren later in hetzelfde museum te zien zouden zijn; en al helemaal niet dat het eerder genoemde briefje het uitgangspunt van een installatie zou vormen.

Trein
Pas toen Tanja ouder was, vertelde haar moeder dat haar vader het briefje uit de trein had gegooid die hem van Vught via Kamp Oraniënburg naar concentratiekamp Mauthausen bracht. Daar vond hij de dood op 9 maart 1945. Een Oostenrijkse boer vond het briefje en stuurde het naar het Rode Kruis dat het op zijn beurt doorstuurde naar het vermelde adres in Venlo, waar het briefje in 1947 aankwam. Veel kon Tanja’s moeder niet over haar vader vertellen. „Zij was amper elf jaar toen die op 25 mei 1944 samen met zijn broer en zus werd opgepakt. Mijn grootvader runde een bibliotheek aan de Geldersepoort. Hij was gek op alles was te maken had met boeken en drukken. Toen ik later op onderzoek ben uitgegaan, ontdekte ik dat mijn opa en zijn broer en zus betrokken waren bij een gewapende overval op het politiebureau om iemand te bevrijden. Daarbij vielen doden. Met zijn drieën werden de verzetsstrijders gevangen gezet in Maastricht. De zus werd al vrij snel vrijgelaten; zij overleed niet lang geleden op 104-jarige leeftijd. De broers Jan en Leopold zijn overgebracht naar Vught en daarvandaan richting Mauthausen. De achterblijvers tastten jarenlang volledig in het duister over hun lot. Tot het moment dat zij de snipper papier uit Oostenrijk ontvingen.”

Afscheid
„Moet je nagaan: Nederland was al lang en breed bevrijd toen mijn opa’s familie bericht kreeg dat Jan Dael twee jaar eerder was vermoord in Mauthausen. En dan de onzelfzuchtige hartenkreet dat hij hen moed toewenste! Zelf zou ik denk ik eerder iets van ‘Help mij’ of ‘Red mij’ als laatste teken van leven hebben opgetekend. Voor mijn opa was het briefje zijn enige kans tot afscheid en zijn geliefden te bevrijden van de onzekerheid omtrent zijn lot en dat van zijn broer. Kennelijk wilde hij zijn nabestaanden iets positiefs meegeven, hen moed inspreken.”
„Moed gaat in mijn beleving verder dan lef. Ik vind van mezelf dat ik lef heb, maar ik ben niet moedig. Ik geloof dat mijn opa wel moedig was, al gelden in oorlogstijd wellicht andere maatstaven dan in vredestijd.”
Op haar sterfbed gaf Tanja’s moeder haar dochter het briefje met het verzoek ‘Maak er geen kermis van’. Dat was Tanja ook niet van plan. Inmiddels heeft de filmmaakster het briefje aan het archief van de gemeente Venlo overgedragen. Momenteel is het onderdeel van de installatie Hou Moed die Tanja maakte voor Bevrijd?! Die tentoonstelling is naast de expositie Over oorlog en vrede te zien in Museum van Bommel van Dam.

Drukpers
Tanja gaf het briefje een centrale plek in de installatie en brengt het tot leven in een film die op de achtergrond draait. Daarin is te zien hoe de woorden ‘Hou Moed’ van het briefje op een oude drukpers worden gereproduceerd. De gebruikte oude pers uit het grafisch atelier van de Venlose collagekunstenaar Jos Deenen maakt een geluid als de treinen die Jan en Leopold Dael en miljoenen lotgenoten naar concentratiekampen vervoerden. Maar je hoort ook een echte trein en een koor. Die combinatie van beelden en geluiden zorgt voor een dramatisch effect.
Tanja: „Sommige mensen reageren emotioneel op de installatie. Tijdens het bedenken en het maken ervan had ik het soms ook moeilijk. Ik ben een aantal keren naar Mauthausen geweest om met mijn eigen ogen te zien waar mijn opa en zoveel anderen aan hun einde kwamen. Maar ik wil van mijn opa niet per se een held maken, ook al zat hij in het verzet. Voor zover ik het kan inschatten, was het in ieder geval toen hij in het verzet zat helemaal geen fijne man om mee samen te wonen. Hij sliep vaak niet thuis, juist om zijn gezin te beschermen. Tegelijkertijd lag er munitie onder de bedden van de kinderen verstopt. Met terugwerkende kracht heb ik veel respect voor oma gekregen. Zij zal het zeker niet altijd makkelijk met haar man hebben gehad.”

De installatie Hou Moed van filmmaakster Tanja Nabben is t/m 10 mei in Museum van Bommel van Dam in Venlo te zien. De tentoonstelling Bevrijd?! t/m 12 juli en Over oorlog en vrede t/m 6 september.

De Trompetter E3 Journaal, Venlo, 8 april

Hoe beleefden de inwoners van Venlo de oorlogsjaren?

Een project van Kim Kleuskens en Dianne Schell.

Museum van Bommel van Dam toont vanaf dinsdag 14 april aanstaande het project Strijd! van eindexamenleerlingen VWO van het Valuascollege Venlo. Hoe heeft de Venlonaar de oorlog beleefd? Hoe gruwelijk was de oorlog in deze omgeving? Met hun project Strijd! zoeken Kim Kleuskens en Dianne Schell bewust naar het gezicht van de oorlog in Venlo. De tentoonstelling wordt op 14 april om 16.00 uur officieel geopend.

Venlo in de oorlog

Met de Duitse inval in mei 1940 begon voor Venlo de Tweede Wereldoorlog. De gemeente Venlo verloor ruim 1000 inwoners door het oorlogsgeweld. Tot oktober 1944 kwam de stad, op een enkele verdwaalde vliegtuigbom na, redelijk ongeschonden de oorlog door. Dat veranderde echter tegen het eind van de oorlog. Via een snelle opmars vanaf de Belgische grens en met de inzet van parachutisten moesten via land en over de lucht belangrijke Nederlandse bruggenhoofden worden heroverd op de Duitse bezetters, zodat kon worden opgerukt naar het Ruhrgebied – het hart van de Duitse oorlogsindustrie – en Berlijn. Na het mislukken van deze zogenaamde operatie Market-Garden bij Arnhem werd de corridor Eindhoven-Nijmegen langzaamaan verbreed naar de Maas. Blerick werd als laatste op 3 december 1944 bevrijd. Daarna bleef de frontlinie drie maanden lang langs de Maas liggen. Vooral de dertien pogingen van de geallieerde luchtmacht om de Maasbruggen te vernielen brachten de wijken rondom de bruggen zware schade toe. Dit kostte ruim 300 burgers het leven. Venlo werd uiteindelijk op 1 maart 1945 bevrijd door het Amerikaanse leger.

Strijd!

Kim Kleuskens (Leuven, 1996) en Dianne Schell (Venlo, 1996), beiden eindexamenleerling VWO, zijn van jongs af aan al geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog. Op school krijgen ze lessen over de oorlog in het algemeen, maar nooit specifiek over dat wat zich in hun woonplaats Venlo afspeelde. Voor Strijd! hebben ze  onderzocht wat er in Venlo precies gebeurt is, wat dit voor de mensen hier betekende en wat voor impact de oorlog heeft gehad op de kunst. Hiervoor hebben ze een keuze gemaakt uit de kunstcollectie van Museum van Bommel van Dam. Kunstenaars die direct beïnvloed zijn door gebeurtenissen uit de oorlog, maar ook kunstenaars die associaties met oorlog oproepen, passeren de revue. Daarnaast maken de Dianne en Kim dankbaar gebruik van beeldmateriaal, krantenartikelen, dagboek-verhalen en originele affiches om een zo breed mogelijk beeld te geven van het leven in Venlo tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Strijd! is tot en met 10 mei te zien in de Educatieve Zaal van Museum van Bommel van Dam en maakt deel uit van de tentoonstelling Bevrijd?!

door museumdirecteur Rick Vercauteren

Speciaal voor de Vrienden van het Museum van Bommel van Dam en introducé(e)’s gaf museumdirecteur Rick Vercauteren op 17 maart een uitgebreid college op zaal over kunst die direct naar aanleiding van de Tweede Wereldoorlog is ontstaan.

Vernissage – nr. 1, 2015, door A. H. Smits

Omroep Venlo besteedt in het programma UIT! aandacht aan de film Hou moed van filmmaker Tanja Nabben en de serie portretten Veteranen van een vergeten oorlog van fotograaf Brendan van den Beuken.

Klik hier voor de uitzending.

Zondag 22 maart ’15 bracht Mieke Kirkels onder de titel Van Alabama naar Margraten het opmerkelijke verhaal ten gehore over de Afro-Amerikaanse militair en grafdelver Jefferson Wiggins.

Kirkels nam op bevlogen wijze de geïnteresseerden mee naar de kern van haar lang lopend onderzoek naar de werking van racisme en onderdrukking tegen het licht van het loskomen van het fascisme. Tijdens haar voordracht ging Kirkels nadrukkelijk in op het begrip “blanke bevrijder”.

Kirkels zet met haar wetenschappelijk onderzoek, waarin oral history een voorname rol speelt, letterlijk en figuurlijk een groot zoeklicht op de “onderdrukte bevrijder”, de Afro-Amerikaanse militairen. Deze militairen werden nauwelijks actief ingezet in de strijd tegen de Duitse bezetter. De blanke legerleiding was namelijk bang dat gewapende zwarte soldaten zich tegen hen zouden keren.

De Afro-Amerikanen werden daarom bewust belast met zware transporten naar de frontlinies. Pas veel later werden Afro-Amerikanen als actief strijdende soldaten ingezet.

De Afro-Amerikaanse militair Jefferson Wiggins speelde een sleutelrol in het onderzoek van Kirkels. Wiggins was bereid zijn verhaal te doen over de rassenscheiding tijdens de oorlog in het algemeen en  Margraten in het bijzonder.

Wiggins meldde zich al op 16 jarige leeftijd aan voor het Amerikaanse leger. Hij loog daarbij over zijn leeftijd. Wiggins dacht zo het racisme in de staat Alabama te ontvluchten. Kirkels ging in haar betoog uitvoerig in op de volledig zwarte compagnie die in Margraten te werk werd gesteld om graven te delven. De blanke leidinggevenden waren daar helaas ook sterk racistisch.

In Margraten bestelde Wiggins en zijn compagniegenoten duizenden gesneuvelde blanke soldaten ter aarden. Zij moesten in erbarmelijke omstandigheden dag in dag uit keihard werken. De blanke leidinggevenden en zwarte grafdelvers werkten, aten en sliepen strikt gescheiden. Recreatie gold alleen voor de blanken!

Eenmaal terug in de Verenigde Staten sprak Wiggins niet over de racistisch gekleurde gebeurtenissen in Margraten. Als beloning voor zijn inzet in de oorlogsjaren kreeg de ongeletterde Wiggins de mogelijkheid om een studie te volgen op een Highschool. Daarna studeerde hij politicologie en werd hij zelfs docent aan een universiteit! Via via komt Kirkels in contact met de dan al gepensioneerde Wiggins. Uiteindelijk vertelt hij haar zijn in velerlei opzichten verrassend verhaal.

Op basis van de mondelinge getuigenissen van Jefferson Wiggins word er door Mieke Kirkels aan de erkenning gewerkt van de maar liefst 900.000 Afro-Amerikanen die bij de bevrijding van Europa een cruciale, maar zwaar onderbelichte rol hebben gespeeld.

Wilt u meer weten? Lees dan de prachtige publicatie Van Alabama naar Margraten. 

http://www.vanalabamanaarmargraten.nl/ 

Activiteiten in het kader van 70 jaar bevrijding bij Gemeentearchief Venlo

Dit voorjaar is het zeventig jaar geleden dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Venlo werd bevrijd op 1 maart 1945. Dit feit wordt op tal van manieren en door tal van personen en organisaties herdacht. Het Gemeentearchief Venlo draagt een steentje bij door het organiseren van een aantal activiteiten, die plaats zullen vinden bij het Gemeentearchief. In de maanden maart, april en mei zullen er lezingen, filmvoorstellingen en tentoonstellingen plaatsvinden.

1. Lezingen

In de filmzaal van het Gemeentearchief worden drie boeiende lezingen gehouden over enkele aspecten van Venlo en omgeving in de Tweede Wereldoorlog.

Op  donderdag 26 maart spreekt  dr. Fred Cammaert (Maastricht) over Het georganiseerd verzet in Venlo en omgeving

Op donderdag  30 april is de beurt aan dr. Ben Schoenmaker (Nederlands Instituut voor Militaire Historie/Rijksuniversiteit Leiden). Hij spreekt over De bevrijding van Venlo en Blerick.

Op woensdag  27 mei spreekt drs. J.L.M. Brauer (Nijmegen) over: Grensgevallen. Spanning en incidenten aan de grens in de regio Venlo, 1930-1940.  

De lezingen beginnen om 19.30 uur. De toegang is gratis. Vanwege de beperkte capaciteit van de zaal is het verstandig tevoren een plaats te reserveren. Dat kan telefonisch op nr. 077 – 3597200 of per mail via archief@venlo.nl . Wilt U ook het filmprogramma zien (zie hieronder), vermeld dat dan s.v.p. bij Uw opgave.

1. Filmvoorstellingen

Huub Smets en Jan Schoenmakers, vrijwilligers van het Gemeentearchief, hebben twee interessante korte films samengesteld met indrukwekkende historische beelden:

‘Bombardementen op de Maasbruggen’ en ‘Venlo viert de bevrijding 1 september 1945’.

Beide films worden voorafgaand aan de hierboven genoemde lezingen vertoond in de filmzaal van het Gemeentearchief. De voorstellingen beginnen op 26 maart, 30 april en 27 mei om 18.30 uur. Inloop met koffie vanaf 18.00 uur. Het programma duurt ongeveer een half uur. Ook hiervoor geldt dat aanmelding vooraf noodzakelijk is vanwege het beperkte aantal zitplaatsen. Toegang is gratis.

1. Tentoonstellingen

In de educatieve ruimte van het Gemeentearchief zijn drie tentoonstellingen te zien.

Vanaf 3 maart kunt U de expositie “70 jaar bevrijding” zien. Diverse onderwerpen zoals, de Duitse inval, verzet, joden en zigeuners, bombardementen en oorlogskelders, evacuatie en bevrijding, worden belicht aan de hand van archiefstukken, foto’s, boeken en documentatie uit de eigen collecties.

Ook vanaf 3 maart is “Limburg bevrijd – 70 jaar” te zien. Deze tentoonstelling toont het verloop van de bevrijding van de provincie Limburg van D-day 6 juni 1944 tot de Duitse capitulatie op 5 mei 1945 in foto’s en documenten.

Vanaf 24 maart is de tentoonstelling “Oorlogskelders” van Willem Kurstjens, met foto’s van Jacques Peeters,  te zien. Het doel van deze expositie is om de belevenissen en gevoelens, zoals angst, woede en honger, van de toenmalige kelderbewoners in de verbeelding van het publiek op te roepen.

Al deze tentoonstellingen zijn voor het publiek gratis toegankelijk tijdens de openingsuren van het Gemeentearchief van dinsdag tot en met vrijdag van 09.00-16.30 uur.

Eindhovens Dagblad, 19 maart 2015 door Rob Schoonen

‘Veel kunstenaars hebben zich, op allerlei manieren uitgelaten over de Tweede Wereldoorlog. Vele zullen dat nog doen, óók na deze indrukwekkende expositie.’

1 maart ’15, parallel aan de opening van Over Oorlog en Vrede, presenteert de Venlose filmmaakster Tanja Nabben haar film en installatie Hou moed.

Aanleiding van Nabbens film is een klein briefje met de korte boodschap van haar grootvader Jan Dael: ‘Lieve vrouw en kinderen. Ik ben goed gezond. Hou moed. Vught, 6 september 1944’.

Haar grootvader schreef dit korte bericht toen hij op transport werd gesteld naar het concentratiekamp Mauthausen.

Drie jaar na het schrijven van de boodschap ontving de familie Dael het bericht ‘Hou Moed’. Twee weken na ontvangst wederom een bericht, ditmaal met de boodschap dat Jan Dael in het kamp is overleden.

In de film Hou moed componeert Nabben op ingenieuze wijzen geschiedenis, beleving, beeld, geluid en muziek. Details van een oude drukpers worden veelvuldig getoond in de Duits Expressionistische stijl van weleer. Een zelfde soort drukpers waarmee haar grootvader valse bonnen drukte in de oorlog.

De geluiden zijn een mengeling van het repeterende geluid van de drukpers, het originele geluid van een Duitse trein uit 1944 en Gregoriaanse koorzang die hoopvol aandoet.

De beelden evoceren Nabbens beleving van bezoeken aan het kamp, de maalstroom van gedachten van haar weggevoerde grootvader.

Dagblad de Limburger, 11 maart 2015 door Adri Gorissen

Oorlog en vrede houden altijd weer nieuwe generaties kunstenaars bezig. Dat zal nooit stoppen, toont een expositie in Museum van Bommel van Dam te Venlo.

Woensdag 4 maart ’15 is de eerste tentoonstelling Bevrijd?! Veteranen van een vergeten oorlog, van fotograaf Brendan van den Beuken, onder veel belangstelling van Nederlands-Indië veteranen en familieleden geopend.

Museumdirecteur Rick Vercauteren neemt de genodigden mee naar 1945 en vervolgens naar de gruwelen van de vrijwel vergeten oorlog 1947. Hij staat stil bij de lange reizen (heen en terug), het koloniale karakter van de oorlog en bovenal het consequente zwijgen na thuiskomst.

Brendan van den Beuken spreekt over de wordingsgeschiedenis van zijn tentoonstelling. Ook hij gaat in op het zwijgen van de Nederlands-Indië veteranen in het algemeen en zijn bloedeigen vader in het bijzonder.

Van den Beuken is vooral op zoek naar het verhaal van zijn vader. Hij vindt de antwoorden bij de veteranen die gelijktijdig met zijn vader soldaat waren in Nederlands-Indië. Zij vertellen hun verhalen zodat Van den Beuken zich op zijn beurt een beeld kan vormen van de afschuwelijke periode waarin deze Nederlandse jongens werden uitgezonden. Feitelijk leert Van den Beuken zijn vaders verblijf in Nederlands-Indië zo steeds beter kennen.

Tijdens de opening brengt Fons Heuvelmans, op gitaar en in het Venloos dialect, een intiem lied ten gehore. Heuvelmans treedt met dit gevoelvolle lied in de muzikale voetsporen van Van den Beuken. Ook Heuvelmans heeft een zwijgende vader die in deze vergeten oorlog heeft gestreden.

Jan Benmont sluit de indrukwekkende opening af met een gedicht voor alle vrouwen die tijdens de oorlog de hoop uitspraken dat hun mannen ongeschonden de Nederlandse bodem weer zouden bereiken. Het oppakken van het “normale” leven is na de oorlog geen sinecure gebleken.

Van den Beuken geeft in zijn tentoonstelling 30 veteranen een gezicht en 29 veteranen een stem. Eén man zwijgt nog steeds, Van den Beuken senior.

De tentoonstelling Bevrijd?! Veteranen van een vergeten oorlog is t/m 12 april ‘15 te bezichtigen.

Op zondag 1 maart ’15, 70 jaar na de bevrijding van Venlo, gaf museumdirecteur Rick Vercauteren met zijn intrigerende speech het startsein voor de tentoonstellingen Over Oorlog en Vrede en Bevrijd?!.

De druk bezochte opening bevatte naast de spectaculaire dansvoorstelling CAG van Tatiana Matveeva en Evgeniya Glazunova een indrukwekkende voordracht van de Todesfuge van Paul Celan door directeur Rick Vercauteren en deelnemend kunstenaar Joseph Semah. Het publiek werd meegenomen in een beleving van onderdrukking, veiligheid en onmacht.

De officiële openingshandeling werd door burgemeester Scholten verricht.

Vandaag is vol enthousiasme de opbouw van de tentoonstelling gereed gekomen. Alle kunstwerken hebben hun plek gevonden en alle signalen staan op groen voor de opening van aanstaande zondag.

Na een laatste week van opbouwen waarin het voltallige museumteam samen met diverse gespecialiseerde toeleveranciers hun uiterste best hebben gedaan, is er ook een resultaat behaald. Iedereen is overtuigd van de kwaliteit van de individuele kunstwerken maar de echte magie komt pas tot leven als alle ingrediënten op zaal samen komen.